Νεοελληνικός Ορθογράφος για OS X El Capitan
up_icon
Applications OS X

Νεοελληνικός Ορθογράφος για OS X El Capitan

02 Οκτωβρίου 2015 Vasilis Ananiadis

Νεοελληνικός Ορθογράφος για OS X El Capitan

Ο νεοελληνικός ορθογράφος της iSquare αναβαθμίστηκε με υποστήριξη του OS X El Capitan! Κατεβάστε και εγκαταστήστε το πολύτιμο αυτό γλωσσικό εργαλείο, το οποίο προσφέρεται χωρίς καμία χρέωση από την iSquare (επίσημος διανομέας των προϊόντων Apple στην Ελλάδα και την Κύπρο).

Ο Νεοελληνικός Ορθογράφος είναι μια Υπηρεσία Συστήματος που αξιοποιείται από όλες τις εφαρμογές του OS X που χρησιμοποιούν τις Υπηρεσίες Συστήματος*. Ως εκ τούτου, η πρόσβαση στο Νεοελληνικό Ορθογράφο γίνεται μέσω του μενού Επεξεργασία -> Ορθογραφία, ακριβώς όπως ισχύει για τους ενσωματωμένους στο OS X ορθογράφους άλλων γλωσσών.

Ο Νεοελληνικός Ορθογράφος έχει τη δυνατότητα ελέγχου λέξεων της νέας ελληνικής αλλά και αγγλικών λέξεων. Η βαρύτητα δίδεται στη νέα ελληνική, όμως επειδή στα κείμενά μας γράφουμε και κάποιες ξένες λέξεις (συνήθως αγγλικές), ο νεοελληνικός ορθογράφος ελέγχει και αυτές τις λέξεις.

Η δύναμη και η ποιότητα ενός ορθογράφου κρίνεται όχι από την ικανότητά του να εντοπίζει τα σφάλματα, αλλά από την ποιότητα και την ιεράρχηση των προτάσεων που δίδει για κάθε σφάλμα που εντοπίζει. Πιστεύουμε πως η συγκεκριμένη υλοποίηση υπερτερεί σημαντικά στον τομέα των προτάσεων έναντι άλλων ορθογράφων που διατίθενται στην αγορά για το OS X. Το κυρίως λεξικό του Νεοελληνικού Ορθογράφου περιέχει πάνω από 1.000.000 λεκτικούς τύπους και εμπλουτίζεται συνεχώς. Η δε μηχανή αναζήτησης είναι ταχύτατη δεδομένου του μεγάλου όγκου λημμάτων και λεκτικών τύπων που επεξεργάζεται.

Νεοελληνικός Θησαυρός

Ο Νεοελληνικός Θησαυρός είναι μια αυτόνομη εφαρμογή του OS X με δυνατότητα χρήσης και ως Υπηρεσία Συστήματος. Δηλαδή, μπορείτε να αναζητήσετε λέξεις πληκτρολογώντας απευθείας μέσα στην εφαρμογή Ελληνικός Θησαυρός ή να αναζητήσετε λέξεις από το περιβάλλον άλλης εφαρμογής μέσω του μενού Υπηρεσίες -> Αναζήτηση στο Θησαυρό.

Ο Θησαυρός είναι ένα ειδικού τύπου λεξικό το οποίο επιχειρεί να αποδώσει τις σημασίες λέξεων ή εκφράσεων της νέας ελληνικής μέσω συνωνύμων, αντιθέτων και παραδειγμάτων χρήσης. Στόχος του Θησαυρού είναι να διευκολύνει το χρήστη α) να αποφύγει την επανάληψη λέξεων που φτωχαίνουν το λόγο του – κάνοντας χρήση συνωνύμων, β) να επιλέξει το κατάλληλο συνώνυμο ανάλογα με τα συμφραζόμενα – λαμβάνοντας υπόψη τη διάκριση των συνωνύμων ανάλογα με τη σημασία και με τη βοήθεια παραδειγμάτων χρήσης και γ) να κατανοήσει μια λέξη μέσω μιας άλλης συγγενικής ή αντίθετης σε σημασία λέξης. Ο Θησαυρός δεν είναι και δεν αντικαθιστά το εννοιολογικό λεξικό το οποίο έχει μια διαφορετική αποστολή. Συνεπώς, δε θα βρείτε στο θησαυρό τη λέξη ‘λεοπάρδαλη’ που έχει μόνο την κυριολεκτική της σημασία, του συγκεκριμένου ζώου. Θα βρείτε όμως τη λέξη ‘λιοντάρι’ η οποία εκτός από το γνωστό ζώο αποδίδεται μεταφορικά και στο θαρραλέο ή τον τολμηρό.

Το λεξικό του θησαυρού περιέχει περίπου 22.000 λήμματα (ουσιαστικά, επίθετα, επιρρήματα, συνδέσμους κλπ). Οι λημματικοί τύποι, οι σημασίες τους και τα συνώνυμα/αντίθετα ανά σημασία συνοδεύονται από υφολογικές και πραγματολογικές πληροφορίες. Για οποιαδήποτε λέξη ή φράση, η οποία παίζει το ρόλο συνωνύμου, αντιθέτου ή σχετικής έκφρασης μέσα σε ένα λήμμα, υπάρχει σχεδόν πάντοτε λήμμα του Θησαυρού που την περιγράφει. Τα λήμματα συνοδεύονται από αναφορές σε σχετικές εκφράσεις (αν υπάρχουν).

(*) Εφαρμογές που χρησιμοποιούν τις Υπηρεσίες Συστήματος για ορθογραφικό έλεγχο είναι τα: iCal, Mail, Safari, Stickies, TextEdit αλλά και τα iWork, FileMaker κλπ.

Το Microsoft Word δε χρησιμοποιεί τις Υπηρεσίες Συστήματος και ως εκ τούτου δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει το Νεοελληνικό Ορθογράφο. Υπάρχει διαθέσιμο προϊόν νεοελληνικού ορθογραφικού ελέγχου για το Microsoft Word και μπορείτε να το προμηθευθείτε. Εναλλακτικά, μπορείτε να κάνετε copy-paste το κείμενο στο TextEdit και να το ορθογραφήσετε εκεί. Το copy-paste υποστηρίζει εμπλουτισμένο κείμενο οπότε θα διατηρήσει τις ιδιότητες του κειμένου σας. Επίσης μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το Pages (iWork) αντί του Word. Το Pages ανοίγει και αποθηκεύει έγγραφα πλήρως συμβατά με το Word.

Εγκατάσταση

Προτού ξεκινήσετε την εγκατάσταση των Γλωσσικών Εργαλείων, βεβαιωθείτε ότι ο υπολογιστής σας διαθέτει OS X 10.7.5 ή νεώτερο.

  • Κάντε διπλό κλικ στην εφαρμογή “Εγκατάσταση” για να εγκατασταθούν αυτόματα τα Γλωσσικά Εργαλεία στο Σύστημά σας (χρειάζονται διαχειριστικά δικαιώματα).
  • Στη συνέχεια, μπορείτε να μεταβείτε στις Προτιμήσεις Συστήματος->Γλωσσικά Εργαλεία όπου θα επιβεβαιώσετε ότι ο Ορθογράφος και ο Θησαυρός είναι ενεργοποιημένοι και έτοιμοι να λειτουργήσουν. Εκεί μπορείτε επίσης να εξειδικεύσετε τη λειτουργία του ορθογράφου ανάλογα με τις προτιμήσεις σας.

Ορθογραφία

Κλασσικός τρόπος

neoellinikos-orthografos-os_x-el_capitan

Κάθε εφαρμογή που χρησιμοποιεί τις Υπηρεσίες Ορθογραφίας του OS X προσφέρει ένα πλαίσιο διαλόγου ορθογραφίας (συνήθως μενού Επεξεργασία -> Ορθογραφία). Εκεί, το κείμενο ελέγχεται και όταν εντοπιστεί λάθος, το πλαίσιο εμφανίζει τη λάθος λέξη μαζί με τις προτεινόμενες διορθώσεις. Ανάλογα με την εφαρμογή, το πλαίσιο παρέχει διάφορες δυνατότητες π.χ. Αγνόηση λέξεως, καταγραφή σε λεξικό χρήστη, αλλαγή όλων των ίδιων με αυτή κλπ. Στην εικόνα φαίνεται η ορθογράφηση κειμένου στο TextEdit.

Έλεγχος κατά την πληκτρολόγηση

neoellinikos-orthografos-os_x-el_capitan-2

Κάποιες εφαρμογές προσφέρουν τη δυνατότητα ελέγχου της ορθογραφίας την ώρα που πληκτρολογείτε το κείμενο. Συνήθως, οι λάθος λέξεις σημειώνονται με κόκκινη υπογράμμιση. Κάνοντας δεξί κλικ πάνω σε μια λάθος λέξη, μπορείτε να δείτε τις προτεινόμενες διορθώσεις στο εμφανιζόμενο μενού για να επιλέξετε την κατάλληλη. Ανεξάρτητα από το εάν έχετε έλεγχο κατά την πληκτρολόγηση (με τις κόκκινες υπογραμμίσεις), μπορείτε πάντα να ελέγξετε την ορθογραφία μιας λέξης κάνοντας δεξί κλικ επάνω της. Εάν αυτή είναι λάθος, το σχετικό μενού θα εμφανίσει τις προτεινόμενες διορθώσεις.

Συμπλήρωση Λέξεων

neoellinikos-orthografos-os_x-el_capitan-3

Μπορείτε καθώς πληκτρολογείτε μια λέξη να πατήσετε το πλήκτρο Esc ώστε να εμφανιστεί ένας κατάλογος με προτεινόμενες λέξεις. Επιλέγοντας μία από αυτές (και πατώντας το πλήκτρο TAB), η ελλιπής λέξη που πληκτρολογούσατε συμπληρώνεται αυτόματα και μπορείτε να συνεχίσετε στην επόμενη. Εάν καμμία από τις προτάσεις δεν κάνει, πατήστε άλλη μια φορά το Esc ώστε να φύγει ο κατάλογος και γράψτε εσείς το υπόλοιπο της λέξης ή μερικά γράμματα ακόμη ώστε οι προτεινόμενες συμπληρώσεις να είναι πιο ακριβείς.

Ο συγκεκριμένος τρόπος συνιστάται όταν δε γνωρίζουμε την ορθογραφία μιας λέξης αλλά μπορούμε να γράψουμε τμήμα της. Μέσω του μηχανισμού συμπλήρωσης, το υπόλοιπο της λέξης γράφεται αυτόματα σωστά. Έχετε υπόψη πως εάν ξεκινήσετε να γράφετε μια λέξη λάθος, τότε ο μηχανισμός συμπλήρωσης δεν κάνει προτάσεις και θα πρέπει να επαναπληκτρολογήσετε το τμήμα της λέξης που θέλετε να συμπληρωθεί.

Μπορείτε επίσης απλά να χρησιμοποιήσετε το συγκεκριμένο τρόπο για οικονομία κατά την πληκτρολόγηση.

Αυτόματη Διόρθωση

Το OS X δίδει τη δυνατότητα για αυτόματη διόρθωση του κειμένου κατά την πληκτρολόγηση (auto-correct).
Διευκρινιστικά, η Αυτόματη Διόρθωση δε διορθώνει ήδη γραμμένα κείμενα. Εφαρμόζεται μόνο σε ό,τι πληκτρολογείτε από τη στιγμή και μετά που θα την ενεργοποιήσετε.

Μπορείτε να ρυθμίσετε το ‘βάθος’ της αυτόματης διόρθωσης για τα Ελληνικά στην προτίμηση ‘Γλωσσικά Εργαλεία’.

Εάν δεν είστε ικανοποιημένοι από το αποτέλεσμα της Αυτόματης Διόρθωσης, μπορείτε οποιαδήποτε στιγμή, επιλεκτικά, να επαναφέρετε τη λέξη που αρχικά πληκτρολογήσατε. Εντοπίστε τη διορθωμένη λέξη, κάνετε δεξί κλικ πάνω της και επιλέξτε επαναφορά από το μενού.

Οι λέξεις που είναι λάθος και διορθώνονται αυτόματα μέσω της Αυτόματης διόρθωσης, υπογραμμίζονται στιγμιαία με μπλε κυματιστή γραμμή. Αυτές που η Αυτόματη Διόρθωση δεν αναλαμβάνει την ευθύνη να τις διορθώσει, υπογραμμίζονται με κόκκινο ώστε να τις διορθώσετε χειροκίνητα ή με τον κλασσικό τρόπο.

neoellinikos-orthografos-os_x-el_capitan-4

Ειδικώτερα στο Lion, η ρύθμιση Αυτόματης Διόρθωσης (Correct Spelling Automatically) βρίσκεται στην Προτίμηση Συστήματος Language & Text -> Text και είναι εξ’ ορισμού ενεργοποιημένη.

neoellinikos-orthografos-os_x-el_capitan-5

Αυτό σημαίνει πως η λειτουργία Αυτόματης Διόρθωσης εφαρμόζεται πλέον συνολικά σε όλες τις τρέχουσες εφαρμογές χωρίς την ενημέρωση του χρήστη. Εάν η προεπιλεγμένη γλώσσα ορθογραφίας (στο popup μενού ακριβώς κάτω από τη ρύθμιση) είναι τα Αγγλικά, τότε πιθανόν η Αυτόματη Διόρθωση να είναι επιθυμητή. Εάν όμως η προεπιλεγμένη γλώσσα ορθογραφίας είναι τα Ελληνικά, τότε υπάρχει περίπτωση αναίτιας επιβάρυνσης του Συστήματος, δεδομένου πως τα Ελληνικά είναι πολύ πιο σύνθετη γλώσσα και η Αυτόματη Διόρθωση καταβάλλει εξαιρετικά μεγαλύτερη προσπάθεια από ότι στα Αγγλικά. Για αυτό το λόγο, όταν η προεπιλεγμένη γλώσσα ορθογραφίας είναι τα Ελληνικά, προτείνεται η απενεργοποίηση της Αυτόματης Διόρθωσης σε επίπεδο Συστήματος και η κατ’ επιλογή ενεργοποίησή της μέσα από την κάθε εφαρμογή και ανάλογα με το κείμενο που διορθώνεται κάθε φορά. Με αυτόν τον τρόπο ελέγχεται καλύτερα και η ποιότητα των αυτόματων διορθώσεων.

Θησαυρός

Λειτουργία

Ο Ελληνικός Θησαυρός εγκαθίσταται στο ντοσιέ των εφαρμογών σας (Applications). Μόλις τον εκκινήσετε, θα σας παρουσιάσει ένα παράθυρο όπου μπορείτε να κάνετε τις αναζητήσεις των λέξεων που επιθυμείτε.
Γράψτε μια λέξη στο πάνω δεξιά πεδίο αναζήτησης και πατήστε Return για να δείτε τα αποτελέσματα. Ανάλογα με τη λέξη που δώσατε, τα αποτελέσματα (εάν υπάρχουν) περιλαμβάνουν:

  • Το είδος της λέξης (ουσιαστικό, επίθετο, ρήμα κλπ).
  • Τις σημασίες της λέξης σημειωμένες αριθμητικά με τα συνώνυμά τους.
  • Αντώνυμα.
  • Παραδείγματα χρήσης με αντίστοιχες φράσεις.

Κάποιες λέξεις μπορεί να εμφανίσουν πολλούς λεκτικούς τύπους (π.χ. ‘καλά’) ή να έχουν διαφορετικές έννοιες για τον ίδιο λεκτικό τύπο (π.χ. ‘καθολικός’).

Όλες οι λέξεις που εμφανίζονται στο παράθυρο των αποτελεσμάτων λειτουργούν σα σύνδεσμοι (links) και μπορείτε πατώντας τις να περιηγηθείτε στο θησαυρό χωρίς να πληκτρολογήσετε στο πεδίο αναζήτησης.

neoellinikos-orthografos-os_x-el_capitan-6

Σε περίπτωση που η λέξη δε βρεθεί, ο θησαυρός θα προσπαθήσει να σας δώσει μια λίστα με εναλλακτικές λέξεις που μπορείτε να δείτε. Επίσης, το πεδίο αναζήτησης ορθογραφείται, οπότε μπορείτε να γράψετε λέξεις χωρίς να ανησυχείτε για την ορθότητά τους.

neoellinikos-orthografos-os_x-el_capitan-7

Τα κουμπιά ‘Εμπρός – Πίσω’ λειτουργούν όπως ακριβώς σε έναν περιηγητή (browser) οπότε μπορείτε να επισκεφθείτε προηγούμενες ή επόμενες αναζητήσεις (παρόμοια λειτουργία προσφέρει το μενού ‘Μετάβαση’ και οι αντίστοιχες συντομεύσεις πληκτρολογίου Cmd->, Cmd<-. Εάν πατήσετε και κρατήσετε στα κουμπιά αυτά, θα εμφανιστεί ένα μενού με ιστορικό των αναζητήσεων. Κάνοντας μια επιλογή σε αυτό το μενού, πηγαίνετε απευθείας στη συγκεκριμένη αναζήτηση.

neoellinikos-orthografos-os_x-el_capitan-8

Πατώντας το μεγεθυντικό φακό στο πεδίο αναζήτησης μπορείτε να δείτε όλο το ιστορικό και φυσικά να επισκεφθείτε κάποια προηγούμενη σελίδα επιλέγοντάς την.

neoellinikos-orthografos-os_x-el_capitan-9

Το μενού ‘Επεξεργασία’ προσφέρει τις συνήθεις λειτουργίες του OS X για Αντιγραφή, Κόλληση κλπ. μπορείτε επίσης να εκτυπώσετε τη σελίδα των αποτελεσμάτων επιλέγοντας ‘Εκτύπωση’ από το μενού ‘Αρχείο’.

Υπηρεσία Συστήματος

Ο Νεοελληνικός Θησαυρός ‘δημοσιεύει’ μια Υπηρεσία Συστήματος που μπορεί να χρησιμοποιηθεί από άλλες εφαρμογές για αναζήτηση λέξεων. Η Υπηρεσία είναι διαθέσιμη στο μενού ‘Υπηρεσίες’ των εφαρμογών ως ‘Αναζήτηση στο Θησαυρό’.

Για παράδειγμα, επιλέξτε μια λέξη σε ένα έγγραφο του TextEdit και από το μενού Υπηρεσίες επιλέξτε Αναζήτηση στο Θησαυρό. Εάν ο Θησαυρός δεν τρέχει, θα εκκινήσει αυτόματα και θα αναζητήσει τη συγκεκριμένη λέξη. Μπορείτε εναλλακτικά να πατήσετε δεξί κλικ πάνω σε μια λέξη και να επιλέξετε Αναζήτηση Στο Θησαυρό από το μενού που θα εμφανιστεί.

neoellinikos-orthografos-os_x-el_capitan-10

Προτιμήσεις

Για ενεργοποίηση/απενεργοποίηση του Ορθογράφου και του Θησαυρού καθώς και για παραμετροποίηση της λειτουργίας του ορθογράφου, ανοίξτε το τμήμα Γλωσσικά Εργαλεία των Προτιμήσεων Συστήματος. Η εγκατάσταση ενεργοποιεί αυτόματα τον ορθογράφο και το θησαυρό.
Για τον ορθογράφο, αυτό σημαίνει πως εμφανίζεται σαν επιλογή στο popup μενού του πλαισίου ορθογραφίας των διάφορων εφαρμογών και μπορείτε να ορθογραφείτε κείμενα με αυτόν. Εάν αποεπιλέξετε το κουτάκι, τότε ο ορθογράφος θα πάψει να εμφανίζεται στο πλαίσιο ορθογραφίας των εφαρμογών σαν επιλογή και έτσι θεωρείται απενεργοποιημένος.

Η ενεργοποίηση του θησαυρού σημαίνει πως προστίθεται μια Υπηρεσία στο μενού ‘Υπηρεσίες’ των εφαρμογών που επιτρέπει την αναζήτηση λέξεων στο θησαυρό μέσα από τις εφαρμογές αυτές. Εάν για οποιοδήποτε λόγο δεν επιθυμείτε την Υπηρεσία αυτή, τότε αποεπιλέξτε το κουτάκι. Ο θησαυρός, σαν εφαρμογή, συνεχίζει να είναι διαθέσιμος.

neoellinikos-orthografos-os_x-el_capitan-11

Ορθογράφος – Επιλογές

Έχετε τις παρακάτω δυνατότητες εξαίρεσης λέξεων από τον ορθογραφικό έλεγχο: – Λέξεις με κεφαλαίο αρχικό γράμμα (κύριες λέξεις, ονόματα).
– Λέξεις μόνο με κεφαλαία γράμματα (τίτλοι, ονόματα κλπ).
– Λέξεις που περιέχουν αριθμούς (π.χ. κεφάλαια, ενότητες κλπ).

– Λέξεις που περιέχουν συνήθεις χαρακτήρες συντόμευσης (π.χ. Θεσ/νίκη, θα ‘ρθω) ή μεμονωμένα τονικά σύμβολα (π.χ. λ’εξη, λ`εξη).

– Λέξεις με κεφαλαίο λατινικό αρχικό γράμμα. Η περίπτωση αυτή εξαιρεί λέξεις που γράφονται με το λατινικό κοινό κεφαλαίο γράμμα αντί του ελληνικού, π.χ. Aυτοκίνητο, Kρήτη κλπ. Το κείμενο αυτό ονομάζεται μεικτό και μπορεί να είναι επιθυμητό ή να έχει γραφεί εκ παραδρομής. Οι κοινοί με τα λατινικά κεφαλαίοι χαρακτήρες είναι: A, B, E, Z, H, I, K, M, N, O, P, T, Y, X.

– Λέξεις που δεν περιέχουν ελληνικούς χαρακτήρες. Δεδομένου ότι ο νεοελληνικός ορθογράφος εξ’ ορισμού ορθογραφεί αγγλικές λέξεις, υπάρχει περίπτωση να μην επιθυμείτε αυτόν τον έλεγχο. Επιλέξτε το κουτάκι για να περιοριστεί η ορθογραφία στις αμιγώς ελληνικές λέξεις.

– Επίπεδο Αυτόματης Διόρθωσης. Το Snow Leopard υποστηρίζει αυτόματη διόρθωση της ορθογραφίας κατά την πληκτρολόγηση. Μια εφαρμογή που υλοποιεί τέτοια δυνατότητα είναι το TextEdit. Στα Ελληνικά, η αυτόματη διόρθωση λέξεων είναι λίγο παρακινδυνευμένη λόγω της μεγάλης ποικιλίας λεκτικών τύπων. Οπότε, ο ορθογράφος προσφέρει

δύο επίπεδα αυτόματης διόρθωσης, το Βασικό και το Εξελιγμένο.
Το Βασικό διορθώνει προβλήματα όπως άτονες λέξεις ή το τελικό σίγμα. Το Εξελιγμένο προσπαθεί να διορθώσει με το μέγιστο βαθμό ασφάλειας τις λέξεις αλλά φυσικά υπάρχει περίπτωση να συμβούν και λάθη. Για αυτό το λόγο, επιλέξτε το επίπεδο που σας εξυπηρετεί καλύτερα.

Ορθογράφος – Ρύθμιση σαν Προτεινόμενος

neoellinikos-orthografos-os_x-el_capitan-12

Η ρύθμιση του προτεινόμενου ορθογράφου γίνεται στο τμήμα ‘Γλώσσα & Κείμενο’ – προεξοχή ‘Κείμενο’. Στο popup μενού ‘Ορθογραφία’ επιλέξτε ‘Ελληνικά (iSquare)’ και ο ορθογράφος θα γίνει ο προτεινόμενος για όλες τις εφαρμογές.

Κατεβάστε τον Νεοελληνικό Ορθογράφο της iSquare, από εδώ.

Vasilis Ananiadis

Ο ζωντανός θρύλος της Ελληνικής blogόσφαιρας, ο αβυσσαλέος master του SEO, o πρίγκηπας των Social Media, ο τυφώνας των Web Startups, ο οργασμός της ιντερνετικής επιτυχίας. Πατέρας δύο τέκνων, της Ζωής και της Darkpony Digital.

macuser_icon